Misiri sirli “dəniz adamlarından” qoruyan 3 min illik qala aşkarlandı

10:34 20.09.2024 Müəllif:Vüsal Tağıbəyli
Yazını böyüt
Yazını kiçilt

Arxeoloqlar Şərqi Aralıq dənizi yaxınlığında qədim Misir krallığını "dəniz adamları" tayfalarının işğalından qoruyan 3 min illik qala aşkar ediblər.

Hafta.az-ın yazdığına görə tədqiqatçılar Misirin şimal-qərbində eramızdan əvvəl 1550-ci ildən eramızdan əvvəl 1070-ci ilə qədər davam edən Yeni Krallığın dövründən qalma ordu kazarmaları, silah, ərzaq və təchizat anbarları da daxil olmaqla, çiy kərpicdən tikilmiş bir sıra xarabalıqlar tapıblar.

Tədqiqatçılar həmçinin Nil çayının qərb deltasındakı Tell əl-Abqayn bölgəsində yerləşən Misir əsgərlərinə məxsus bir sıra artefakt və şəxsi əşyalar aşkar ediblər.

Əvvəlki tədqiqatlar göstərir ki, eramızdan əvvəl 1200-cü ildə bir sıra dominant sivilizasiyaların dağılması qismən dənizçilər adlanan qəbilələrin dəniz basqınları ilə əlaqəli ola bilər.

Misirin şimalındakı ilk işğal dalğasından sonra qəbilə koalisiyasının Aralıq dənizinin kiçik bir bölgəsində məskunlaşmağa müvəffəq olduğu düşünülürdü.

Ən son tapıntılar, Misirin şimalındakı qədim krallığı Liviya qəbilələri və dəniz adamlarının işğalından qoruyan qalaların tarixi əhəmiyyətini təsdiqləyir.

Tədqiqatçılar deyirlər ki, bu binalar Qədim Misir mühəndislərinin ustalığını əks etdirmək üçün diqqətlə dizayn edilib və dar keçidlə ayrılmış iki bərabər qrupa bölünüb. Bu qalaların hissələri əsgərlərin gündəlik ərzaq təminatı üçün anbar kimi istifadə olunurdu və burada böyük fərdi taxıl anbarları var idi. Tikinti bölmələrində xeyli sayda qırılmış saxsı qab qırıqları, balıq və heyvan sümüklərinin qalıqları aşkar edilib. Arxeoloqlar qazıntı yerində yemək bişirmək üçün istifadə edilən silindrik saxsı sobalar da tapıblar.

Yeni qazıntıda aşkarlanan əsərlər, əksəriyyəti əsgər olan qala sakinlərinin gündəlik həyatı, dini inancları və hərbi fəaliyyətləri haqqında məlumat verir. Bu, II Ramzesin relyefi ilə bəzədilmiş uzun tunc qılınc idi.

Arxeoloji sahədə iki əhəngdaşı bloku da aşkarlanıb. Bloklardan birində II Ramsesin titullarını sadalayan heroqliflər olduğu halda, digəri "cənab" adlı məmura məxsusdur.

Müharibələrdə istifadə edilən silah və ov alətləri ilə yanaşı, tədqiqatçılar şəxsi bəzək əşyaları və gigiyena vasitələri, məsələn, fil sümüyü kohl aplikatorları, əqiq və fayans muncuqları, skarab möhürləri və qoruyucu amuletlər tapılıb.

Alimlərin fikrincə, güc, bolluq və rifahı təmsil edən inək qəbiristanlığı da aşkar edilib.

Qazıntılar zamanı üzərində “Amun - Göylərin Rəbbi” və nilufər çiçəyi həkk olunmuş skarab artefaktı da tapılıb.

“Ptah” tanrısının təsvirini əks etdirən başqa bir skarab artefaktı ilə yanaşı, bürünc üzükün yarısı, nar çiçəklərinə bənzər fayans və əqiqdən hazırlanmış iki boyunbağı da aşkar edilib.