Ruslarda çaya sevgi II Katerinanın zamanından başlayıb

10:48 06.08.2024 Müəllif:Vüsal Tağıbəyli
Yazını böyüt
Yazını kiçilt

Bu gün çay dünyada sudan sonra ikinci ən populyar içkidir. Rusiyaya ilk dəfə 1638-ci ildə Çindən gətirilən çay əvvəlcə yalnız müalicəvi məqsədlər üçün istifadə olunurdu. Lakin XVIII əsrin sonlarına doğru II Katerinanın hakimiyyəti dövründə çay rus xalqı arasında geniş şəkildə istehlak edilməyə və sevilməyə başladı. Moskvada çay bir neçə əsr ərzində gündəlik həyatın ayrılmaz hissəsinə çevrildi və şəhərlə eyniləşdi.

Hafta.az-ın “Moskviçmaq”a istinadən yazdığına görə, çayın Moskvada bu qədər populyarlaşmasının səbəbi çay mədəniyyətinin şəhər sakinlərinin həyatında bərqərar olmasıdır. 18-ci əsrin əvvəllərində çay bahalı məhsul idi və yalnız aristokratlar, varlı tacirlər və ruhanilər tərəfindən istehlak edilə bilərdi. Lakin qısa müddətdə bu içki həm də kənd camaatının, şəhərdə yaşayan kasıb insanların süfrələrində öz yerini tutdu. 19-cu əsrin əvvəllərində Rusiyaya səyahət edən fransız yazıçısı Markiz de Kustin qeyd edirdi ki, hətta ən kasıb ruslar da səhər və axşam ailələri ilə çay içirdilər.

Moskvada çay içmək ənənəsi tez bir zamanda rituallar və ənənələrlə zənginləşdi. Çayı adətən evin xanımı hazırlayıb süfrəyə verirdi. Ev sahibləri qonaqlarına çay təklif edərkən qonaqlar bu nəzakətli dəvəti qəbul edib çaydan həzz alırdılar. Çay içərkən evdə hamı bir araya gəlib günün xəbərlərini, dedi-qodularını bölüşürdü. Çay ritualının bir hissəsi kimi bəzi oyunlar da oynanılırdı.

19-cu əsrin sonlarında Moskvada ilk çayxanalar açılmağa başladı. Bu yerlər tez bir zamanda fəhlə sinfi və kiçik tacirlər arasında məşhurlaşdı. Çayxanalar səhər tezdən açıq idi və tez-tez qəzetlər, qrammofonlar və bilyard masaları kimi əyləncələr təklif olunurdu. Bu yerlər Moskvanın ictimai həyatında mühüm yer tuturdu və əhali arasında çay içmək mədəniyyətini daha da yayırdı.

Moskvada çay dedikdə ağıla ilk gələn adlardan biri Perlovlar ailəsidir. 1787-ci ildə çay ticarətinə başlayan bu ailə qısa müddətdə Moskvanın “çay kralları” kimi tanınır. Perlovlar ailəsi çay ticarətində yeniliklər yaratmaqla və saxta məhsullarla mübarizə aparmaqla böyük uğur qazanıblar. Vaxt keçdikcə ailəyə məxsus çayxanalar Moskvanın simvoluna çevrildi və çay mədəniyyətinin inkişafına böyük töhfə verdi.

Sovet İttifaqı dövründə çay rus xalqının gündəlik həyatında mühüm yer tutmaqda davam edirdi. Spirtli içkilərin qadağan olunduğu bu dövrdə iş yerlərində işçilərə pulsuz çay paylanırdı. Çay ailələri bir araya gətirən və sosial bağları gücləndirən bir içki kimi qəbul edilirdi. Bu gün Moskvada çay keçmişdən gələn zəngin mədəni irsini qoruyub saxlamaqla şəhər əhalisinin həyatında mühüm yerini qoruyub saxlayır.