Doğuşa nəzarət proqramının alıcısı olan 67 qadın Danimarka hökumətindən adambaşına 42150 dollar təzminat tələb edir.
Hafta.az-ın yazdığına görə, təzminat iddiası təşəbbüsü ilə çıxış edən psixoloq Naja Liberx Danimarka hökumətinin onlara ciddi zərər vurmaqla açıq-aşkar insan hüquqlarını və qanunları pozduğunu vurğulayıb. Liberx bəzi hallarda 1960-cı illərdə quraşdırılmış doğum nəzarət cihazlarının qızların bədənləri üçün çox böyük olduğunu, ciddi sağlamlıq problemlərinə və hətta sonsuzluğa səbəb olduğunu söyləyib.
Liberx, bəzi qadınların bu yaxınlarda ginekoloqlar tərəfindən aşkarlanana qədər reproduktiv orqanlarında bu cihazların varlığından xəbərsiz olduqlarını bildirib.
İstintaqın nəticələrini gözləmək istəmədiklərini ifadə edən Liberx, "Biz qocalırıq. 1960-cı illərdə uşaqlıq daxili spiral (RİA) taxılan ən yaşlımız 1940-cı illərdə doğulub və 80 yaşı var. İndi hərəkətə keçmək istəyirik" deyib.
Liberx Danimarka hökumətini pula qənaət etmək məqəsdilə Qrenlandiya əhalisinin artımını nəzarətdə saxlamaq istəməkdə ittihamlayıb.
"Doğuşa nəzarət proqramının qurbanı" olan qadınları təmsil edən vəkil Mads Pramming də qadınlar adından baş nazir Mette Frederiksenin ofisinə təzminat tələbi təqdim edib.
Komissiyanın araşdırması bitənə qədər hökumətin tələbi rədd etməsi gözlənilsə də, Qrenlandiyadan olan zərərçəkmiş qadınlar məsələni məhkəməyə çıxaracaqlarını açıqlayıblar.
Milli Arxiv qeydləri göstərir ki, 1966-1970-ci illər arasında bəziləri 13 yaşında olan qızlara onların razılığı və ya xəbəri olmadan intrauterin sarğılar qoyulub. Qrenlandiya hökumətinin hesablamalarına görə, 1969-cu ilin sonunda bölgədəki potensial uşaq doğuran qadınların 35 faizində intrauterin spiral var.
Danimarka hökumətinin bu proqramı adada yerli əhalinin doğum nisbətini məhdudlaşdırmaq üçün həyata keçirdiyi iddia edilsə də, bəziləri yeniyetmə olan 4500 qadına öz iradəsinə zidd olaraq doğuma nəzarət bobinləri taxılıb.
Adada həyata keçirilən doğuşa nəzarət proqramının əhatə dairəsi və miqyası 2022-ci ildə Danimarkanın ictimai yayımı DR-də yayımlanan podkast proqramında açıqlanıb. Sözügedən məcburi doğuşa nəzarət proqramını araşdırmaq üçün Danimarka və Qrenlandiya hökumətləri tərəfindən birgə komissiya yaradılıb.
Proqramla bağlı araşdırmanın ən tez 2025-ci ildə başa çatdırılması gözlənilir.
